Van Den Haag tot Antwerpen: iedereen zal de komende tijd van de gemeente Hulst horen. De Hedwigepolder mag onder geen beding onder water komen te staan, voordat onomstotelijk vaststaat dat het water schoon genoeg is en de gezondheid van de inwoners geen gevaar loopt. De gemeenteraad van Hulst nam daartoe woensdagavond unaniem een motie aan. “Luctor et Emergo!”
Sinds de tegenstem van Hulst tegen de ontpoldering van de Hedwigepolder zijn ze in Hulst niet zo eensgezind geweest over ‘onze polder’ en ‘ons grondgebied’. Ook burgemeester Jan-Frans Mulder en de rest van de collegeleden. Alle neuzen staan dan ook in dezelfde richting in de strijd om de veiligheid voor de inwoners, die mogelijk door vervuild PFAS-water wordt bedreigd.Liefst hadden de raadsleden gezien dat de hele ontpoldering jaren geleden niet was doorgegaan, maar dat is al lang een gelopen race. Die kunnen ze niet meer voorkomen, beseften ze. Maar alles wat het college kán doen om de boel te vertragen – om eerst duidelijkheid over de gevolgen voor de volksgezondheid te krijgen – moet het gemeentebestuur doen, zo luidde de opdracht. Ook de juridische weg moet niet worden geschuwd, vond Eugene Verstraeten van HulstPlus, ook al schatten de huisjuristen van de gemeente in dat de kans om een rechtszaak te winnen zeer klein is.
Ging het om de Waddenzee, dan was het land te klein
De raadsleden hebben het idee dat ‘ze’ in Den Haag nauwelijks weet hebben van wat er op het grondgebied van Hulst gebeurt. Ger van Unen (SP) maakte dat pijnlijk duidelijk: “Zou dit gebeuren in de Waddenzee, dan was het land te klein.” Mulder gaf haar groot gelijk: “Hier ligt driehonderd hectare. Ging het om driehonderd hectare in het midden van het land, dertig hectare in de Randstad of drie hectare tussen Rotterdam en Den Haag, dan was er een groot probleem geweest.”Volgens Van Unen roert Hulst zich op dit moment nog te zachtjes en moet burgemeester persoonlijk in Den Haag met de vuist op tafel slaan.
De felle woorden, vergelijkingen en zelfs het Zeeuws-Vlaams volkslied vlogen in elk geval over de tafels in de Hulster raadszaal. Merten Broekaart (Algemeen Belang Groot Hulst) vond het ’te gek voor woorden’ dat in Nederland nog geen schuur mag worden afgebroken als er een vleermuis in zit, of een kamsalamander wordt gevonden, maar dat er wel een dijk mag worden doorgestoken, met het risico dat vervuild water binnenstroomt.
Ingelaste raadsvergadering
De ferme taal van de gemeenteraad van Hulst volgde op een mededeling van gedeputeerde Pijpelink eind januari dat de aannemer die de werken in de Hedwige- en Prosperpolder uitvoert, zijn werk eerder afkrijgt, waardoor de dijk een maand of vier eerder kan worden afgegraven dan voorzien.
Hulst reageerde als door een wesp gestoken, omdat de onderzoeken over de vervuiling van de Westerschelde met PFAS vanuit België, de rioolwaterzuivering en het kanaal Gent-Terneuzen nog helemaal niet zijn afgerond. In de speciaal belegde vergadering, op verzoek van HulstPlus en Groot Hontenisse-Hulst herhaalden de raadsleden nog eens hun ongerustheid en boosheid.
Dagje Den Haag
Burgemeester Mulder kondigde in elk geval aan om ‘een dagje Den Haag’ te doen, zo nodig met de volledige raad. Wat hem betreft gaat raadslid en troubadour Broekaart in de stoet voorop, het Zeeuws-Vlaams volkslied zingend. In alle overlegorganen wil hij erop aandringen dat er landelijk een onafhankelijk coördinator wordt aangesteld die alle processen en onderzoeken in de gaten houdt. Daarnaast kondigde hij aan om binnenkort een voorlichtingsavond te beleggen voor de inwoners van Hulst waarin de instanties mogen uitleggen hoe de vork in de steel zit.
Voorkomen dat de polder wordt verprutst
Karel Martinet (CDA) denkt dat juridische stappen wel degelijk nog een kans maken omdat je niet zomaar driehonderd hectare natuur mag ‘verprutsen’. “Ook Shell hebben ze op de knieën gekregen in de uitstoot van CO2.” Andere raadsleden opperden nog het bestemmingsplan voor de aan te leggen panoramaheuvel in te trekken of om het waterschap te bewegen een vertragingstactiek toe te passen in het goedkeuren van de nieuwe dijk om het natuurgebied. Mulder vond dat niet zo’n goed idee: “We moeten ons niet gek laten maken door de uitvoering, we kunnen deze werkzaamheden gewoon afronden, er mag alleen geen water in.”Een motie over een snel bloedonderzoek onder de bevolking – en als de GGD dat niet wil doen, dan maar door een particulier bedrijf – haalde het woensdag niet. Die ging de meerderheid te ver. Wel wil ze dat de GGD Zeeland zo snel mogelijk een onderzoek start, zodra de onderzoeksresultaten van RIVM eind maart bekend zijn.
Hoe zat het ook al weer?
De huisjuristen van Hulst hebben voor de gemeente onderzocht of er mogelijkheden zijn om de ontpoldering te stoppen of in elk geval uit te stellen. Zij achten de kans dat Hulst een procedure kan winnen klein en de juridische mogelijkheden ‘zeer gering’. Dat komt omdat het Rijksinpassingsplan van toepassing is op het natuurcompensatieproject: de belangen in dit project zijn zo groot dat zowel de gemeente als de provincie in de hele procedure buiten spel zijn gezet. Het rijk beslist dus over de vergunningen en mag dus de gemeente passeren.
Wanneer de gemeente een handhavingsverzoek tegen de minister zou indienen, dan volgt hier – zo denken de juristen – zeker een afwijzend besluit, waarna Hulst eventueel nog bezwaar kan maken, maar het einde van het liedje zal zijn dat Hulst aan het kortste eind trekt. Zelfs wanneer de rechtbank het besluit van de minister schorst, dan nog blijft de vergunning voor de ontpoldering overeind en kan deze doorgaan.
De GGD Zeeland adviseerde de gemeente vorige maand om nog geen bevolkingsonderzoek te doen voordat de onderzoeken bij verschillende instituten klaar zijn. De raad was hier ontstemd over omdat een dergelijk onderzoek in de ogen van veel raadsleden eigenlijk niet kan wachten, gezien de ernst van het probleem zoals dat nu al bekend is.
De zorgen over PFAS – een verzamelnaam van verschillende chemische stoffen – werden nog eens gevoed door onderzoek van Omroep Zeeland naar bot uit de Schelde en door een eigen bloedonderzoek van Hulstenaar Piet Scheerders. De resultaten logen er niet om; hij heeft veel meer PFAS in zijn bloed als is toegestaan.
Van bepaalde stoffen uit de PFAS groep is bekend dat de volksgezondheid er onder kan lijden. Bij blootstelling bestaat kans op leverschade, aantasting van het immuunsysteem en schade voor de voortplanting en het ongeboren kind. Ook zijn de stoffen mogelijk kankerverwekkend.
Lees ook:
Staten willen langer wachten met onder water zetten Hedwige Kamervragen over PFAS-gehalte in Westerschelde: ‘We maken ons zorgen over vergiftiging van ons eigen leefmilieu’ PFAS aanwezig in Hedwigepolder, maar wel onder de norm Raadsleden Hulst: ‘Stop ontpoldering Hedwige onmiddellijk’