De gemeente Hulst houdt vast aan de datum van 1 juli voor een goedgekeurd plan van aanpak van de vervuilde dijk in Perkpolder. “Anders gaan we cashen”, zegt burgemeester Jan-Frans Mulder van Hulst. Een dwangsom van vijf miljoen euro gaat vanaf die datum in voor Rijkswaterstaat, de eigenaar van de dijk.
Mulder zei dit dinsdagavond tijdens een online bijeenkomst voor omwonenden en andere geïnteresseerden over wat er met de omstreden dijk in Perkpolder moet gebeuren. Hierin bleek in 2015 Thermisch Gereinigde Grond verwerkt die niet goed was schoongemaakt, er zaten nog allerlei metalen in die er niet in thuishoorden.De bijeenkomst was bedoeld om de mensen bij te praten over de stand van zaken rond de onderzoeken die er lopen naar de vervuiling. Deze moeten eind maart zijn afgerond. “De datum van 1 juli gaan we zeker halen”, reageerde omgevingsmanager Ronald Kolk van Rijkswaterstaat. Volgens hem is het dus niet nodig dat Hulst de dwangsom – die enkele agrariërs uit het gebied hadden geëist- daadwerkelijk hoeft op te leggen. Mulder: “Daar gaan we ook niet vanuit. We hebben er alle vertrouwen in dat we gezamenlijk met de provincie, onafhankelijk kijken: is dit nu de beste oplossing?”
Elke vier maanden tientallen monsters
De betrokken partijen Deltares, Royal Haskoning DHV en het RIVM gingen in op de verschillende studies die momenteel lopen. Zo neemt Deltares elke vier maanden tientallen monsters van het oppervlaktewater en het grondwater in en rond de dijk en onderzoekt de instantie hoe de vervuiling zich mogelijk via het grondwater verspreidt. Gezondheidsinstituut RIVM kijkt vooral naar de gevolgen van de vervuiling voor de mensen, boeren en dieren, zoals honden die in het gebied worden uitgelaten of schapen die er kunnen grazen. En Royal Haskoning bestudeert de vier oplossingen die in beeld zijn om het probleem met de dijk voor eens en altijd uit de wereld te helpen.Want dat laatste is de grootste zorg voor de gemeente Hulst, zei Mulder. “Dat deze discussie tot ver in de toekomst blijft na-ijlen. Er moet een oplossing komen voor de korte, maar ook voor de langere termijn. Anders hebben wij het niet goed gedaan.”Belangrijk voor hem is ook dat er bij inwoners draagvlak voor de gekozen oplossing is. “Uiteindelijk ligt de beslissing bij de minister maar het zou raar zijn als bewoners zich er niet in kunnen vinden.” Daarna volgt dan de uitvoering, die volgens Mulder vooral zorgvuldig moet gebeuren. “We gaan niet hijgend en jakkerend uitvoeren. Je moet het goed doen.”
Dit zijn de vier scenario’s voor de dijk:
- Niets doen; de dijk en de kwelfilters onderhouden en de situatie in de gaten blijven houden, tot in lengte der jaren. Hierbij moet er wel een plan van aanpak zijn voor het moment dat er wel actie nodig blijkt
- De tweede oplossing is het aanleggen van drainage onder de dijk, waardoor de vervuiling niet het achterland in gaat, maar terug de Westerschelde in.
- Het derde scenario gaat uit van het isoleren van de sloot die langs de dijk loopt, zodat de vervuiling niet uitspoelt naar het zoete water en mogelijk in natuurgebied De Vogel terecht komt. Scenario 2 en 3 kosten beiden ongeveer een miljoen euro.
- De meest ingrijpende optie is het volledig afgraven van de dijk, zoals momenteel ook in Bunschoten gebeurt, De kosten hiervoor bedragen om en nabij de 100 miljoen euro. Het duurt zo’n vijf jaar voordat deze klus is uitgevoerd.
Regendruppel doet er vier tot tien jaar over
Uit alle onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan, blijkt dat er op dit moment geen enkel gevaar is voor de volksgezondheid en dat er van verspreiding van de vervuiling nog geen sprake is, zo hielden de betrokkenen de toeschouwers thuis voor. De zogenoemde uitspoeling gaat zeer langzaam, toonde Jan Valk van Royal Haskoning aan. Een regendruppel doet er vier tot tien jaar over om vanuit de TGG in de dijk, in de kwelsloot terecht te komen, sommige stoffen doen er zelfs nog langer over. “En het water is voor negentig procent verdund voordat deze in de sloot terecht komt.”
Het feit dat er nu geen risico’s zijn en dat de vervuiling beperkt blijft, betekent volgens hen echter niet dat hun onderzoeken stoppen na maart. “We meten gewoon door. Dan kunnen we altijd tussentijds aanpassen. Dat zetten we ook in het plan van aanpak. Meten moet je blijven doen”, reageerde Wouter van der Star van Deltares. Op een vraag van een kijker of zij zelf de TGG-grond in hun achtertuin willen hebben, waren ze eerlijk. Kolk: “Ik wil het niet bagatelliseren, maar het ligt niet in de achtertuin.” Van der Star: “Nee die zou ik niet in mijn achtertuin willen hebben.”
Wat vonden de mensen die meekeken? Zijn ze gerustgesteld?
Annelies Baart van de dorpsraad van Walsoorden maakt zich weinig zorgen. Zij wandelt regelmatig over het vroegere veerplein en de dijk, en kweekt ook nog steeds groenten in de moestuin achter haar woning aan de Walsoordensestraat. “Nee hoor, boontjes, prei. dat blijven we doen.” Ze weet dat sommige inwoners van Walsoorden daar huiverig voor zijn en inmiddels zijn gestopt met moestuinieren, maar zij in elk geval niet. Ze kijkt soms wel met een schuin oog naar de bomen rond het weeltje, die er niet meer zo fraai bij staan. “Maar die kunnen ook gewoon oud zijn.”
“Het was één-goed-nieuws-show”, zegt Charles Heiszler van de stichting Schone Polder na afloop. “Niks nieuws onder de zon, het voorgekauwde verhaaltje. Ik heb niks gehoord over het juridische traject, en de aansprakelijkheid richting de aannemer. Daaraan werd volledig voorbij gegaan.”
