Een houten duintrap uit Westkapelle, meterslange palen uit de Jan Weugkade in Vlissingen of oude steigers uit het Arnekanaal in Middelburg. Ze zijn dáár afgeschreven of overbodig geworden. Maar niet in het Verdronken Land van Saeftinghe in Oost-Zeeuws-Vlaanderen. In het natuurgebied op de grens van Nederland en Vlaanderen krijgt het hout een tweede leven in de kozijnen, de funderingspalen, de vloeren en de trap van het nieuwe veldstation van Het Zeeuwse Landschap.
Op de hoge palen uit de Vlissingse kademuren verrijst – pal boven een van de vele geulen in het oostelijkste stuk van Saeftinghe, met spectaculair uitzicht op de grote containerschepen van en naar Antwerpen – het bijzondere gebouw van Het Zeeuwse Landschap. De plek en het uitzicht: het zou zomaar een nieuw strandpaviljoen kunnen zijn langs de Westerscheldekust.
Zwarte doos op palen
Maar strandgasten komen er straks niet om een ijsje of een drankje en zonnebaden kun je er ook niet. Het nieuwe veldstation, nu nog een zwarte doos op palen, wordt straks de werkplek van wetenschappers, studenten, vogelkenners, ecologen en de eigen natuurbeheerders van Het Zeeuwse Landschap.
Zij kunnen er voor een of meerdere dagen naartoe komen voor onderzoek en monitoring. Bijvoorbeeld om te zien hoe de koeien grazen, welke plantjes de runderen links laten liggen, hoe ze zich bewegen in het gebied. Maar ook om te bestuderen hoe de schorren en slikken zich ontwikkelen onder invloed van de getijden en welke plantjes en insecten zich er thuis voelen. Kennis die Het Zeeuwse Landschap weer kan gebruiken voor het beheer van het gebied.Het veldstation moet ook als uitvalsbasis gaan dienen voor vogelringers die trekvogels vangen en een ringetje om de poten doen.
Velstation als visitekaartje
Voor de provincie Zeeland is het veldstation ook het visitekaartje voor het grensoverschrijdende Grenspark Groot Saeftinghe waar behalve het Verdronken Land van Saeftinghe, ook de ontpolderde Hedwige-Prosperpolder deel van gaat uitmaken. Projectleider Richard Rozemeijer: “Hier komt de drie-eenheid van het grenspark samen. Je hebt de landbouw, met de koeien die hier lopen, je hebt de natuur, het fantastische gebied van het Verdronken Land, en je hebt de haven op de achtergrond. Het contrast dat je hier kunt beleven, kunt ademen, is natuurlijk schitterend op deze plek en dat willen we delen met onze gastheren en bezoekers.”
Voordat iedereen nu – enthousiast geworden – deze zomer massaal naar het nieuwe veldstation rent om er een kijkje te nemen, ho, ho, wacht even: het gebied is moeilijk toegankelijk en in principe afgesloten voor publiek. Het is niet de bedoeling dat bezoekers op eigen houtje naar het veldstation gaan, zegt Fred Schenk, districtshoofd van Het Zeeuwse Landschap. “Het wordt beperkt toegankelijk bij excursies en kijkdagen, een of twee keer per jaar, bij het ringen van de vogels.”
‘Bijzondere ervaring’
Maar als bezoekers de kilometerlange rit vanaf Emmadorp ervoor over hebben, dan worden ze wel getrakteerd op een bijzondere ervaring, belooft Schenk. Vanaf het veldstation kun je naar het verste plekje, diep in Saeftinghe lopen. Over de zanderige schorren, soms dwars door diepe geulen, helemaal naar de enige buitendijkse schaapskooi van West-Europa, op De Noord. Hier brachten de schaapsherders vroeger ’s zomers soms maanden door, alleen met hun schapen.
Klaar voor het broedseizoen
Het veldstation zelf, een ontwerp van architectenbureau RO&AD, wordt hoe dan ook een plaatje, denkt Schenk. Het gebouw moet opgaan in de omgeving en zelfs voedsel en schuilplek gaan bieden aan vele bijen en vlinders. Daarvoor worden de prefab-muren bekleed met riet, leem, graszoden en breukstenen. Het dak komt vol te liggen met muurpeperplantjes, die ook in het gebied voorkomen.Een flinke klus voor bouwbedrijf Van Hese, die precies tussen storm- en broedseizoen gedaan moet worden. Vanaf het voorjaar zijn het bouwterrein en het veldstation voor een paar maanden verboden gebied. De primeur is dan aan de broedvogels die er eerst een kijkje mogen gaan nemen, voordat andere nieuwsgierigen die kans krijgen.
